Aanleiding
Aanleiding voor de reconstructie was de varkenspest van 1997. Een groot deel van Brabant en delen van Limburg, Overijssel, Gelderland en Utrecht herstelden van de gevolgen van deze dierziekte. En een groot plan werd gelanceerd om in de toekomst de kans op herhaling van de varkenspest te ver-kleinen. Dat plan kreeg de naam reconstructie. De reconstructie was in eerste instantie bedoeld om de intensieve veehouderij nieuwe kansen te geven in een andere omgeving. Uiteindelijk leidde het tot een plan om het hele buitengebied opnieuw in te richten. Reconstructie betekent dan ook herinrichting van het buitengebied. Niet alleen qua landbouw, maar ook op het gebied van natuur, recreatie, water en leefbaarheid van de kleine plattelandsdorpen. Een belangrijk uitgangspunt voor de reconstructie is dat de verbetering van de kwaliteit van natuur, landschap en milieu samen gaan met verbetering van de sociale en economische vitaliteit. Het platteland moet dus economisch vitaal, groen en leefbaar zijn.Integrale zonering
Belangrijk onderdeel van de reconstructie is de integrale zonering. Hierbij wordt het reconstructie gebied verdeeld in drie verschillende zones t.w. Extensiveringsgebied, Verwevingsgebied en Landbouw Ontwikkelingsgebied (L.O.G.). In onderstaand kaartje zijn de verschillende gebieden aangegeven met kleuren, zandbeige is het verwevingsgebied, donker geel/oranje is Landbouw ontwikkelingsgebied en grijs zijn de gebieden voor wonen en industrie. Zoals te zien heeft Zijtaart twee L.O.G.’S. Een ter hoogte van de Hoolstraat en nog een langgerekter gebied langs de Zondvelstraat.Reconstructieplan Peel en Maas
Zoals in de kaart te zien is, is Brabant opgedeeld in een aantal reconstructiegebieden. Zijtaart ligt in het gebied Peel en Maas. Het reconstructiegebied Peel en Maas omvat de gemeenten Veghel, Uden, Boekel, Mill en St-Hubert, Grave, Landerd, Sint Anthonis, Cuijk en Boxmeer. Het reconstructieplan beschrijft hoe Peel en Maas er in 2016 uit zou kunnen zien. Deze visie is geen blauwdruk, maar geeft richting aan de ontwikkelingen die in Peel en Maas wenselijk gevonden woorden. Uitgangspunt bij nieuwe ontwikkelingen is dat de afwisseling en de diversiteit in het gebied behouden wordt en zo mogelijk versterkt. De doelen voor de korte en lange termijn zijn in een uitvoeringsprogramma gekwantificeerd. In het reconstructieplan is beschreven welke maatregelen hiervoor genomen moeten worden.Reconstructie gebieden
Op 1 april 2002 is de reconstructie wet concentratie gebieden in werking getreden. Deze wet heeft als doel de verbetering van de ruimtelijke structuur in gebieden met veel intensieve veehouderij. Een groot deel van de provincie Noord-Brabant is aangeduid als een concentratie gebied van intensieve veehouderij. De zandgronden van de provincie Noord-Brabant zijn opgedeeld in zeven reconstructie gebieden: De Baronie, Boven-Dommel, Kempenland, De Peel, Maas en Meierij, Meierij en Peel en Maas. Voor elk van deze gebieden is een reconstructie plan opgesteld. Provinciale Staten hebben dit plan vastgesteld. West-Brabant is opgedeeld in twee gebieden: Wijde Biesbosch en Brabantse Delta. Deze gebieden zijn formeel geen reconstructie gebieden, omdat de reconstructie wet er niet geldt. Toch is besloten hier een vergelijkbaar proces te starten als in de reconstructie gebieden. Voor West-Brabant zijn gebieds plannen gemaakt. In elk gebied is een reconstructie commissie opgericht die gebieds gericht bezig is in de betreffende streek. Hierin zijn verschillende organisaties vertegenwoordigd: de landbouw organisatie ZLTO, natuur en milieu organisatie BMF, de toeristisch recreatieve sector TOP Brabant, waterschappen, de gemeenten en de terrein beherende organisaties. De provincie ondersteunt en faciliteert de commissie.Extensiveringsgebied
In extensiveringsgebieden is op langere termijn geen plaats voor intensieve veehouderijen zoals varkens- en pluimveebedrijven. De bedrijven hoeven hier niet verplicht te verdwijen, door een ontmoedigingsbeleid zullen deze bedrijven echter op langere termijn min of meer gedwongen stoppen of verplaatsen. Ondernemers die willen verplaatsen kunnen een beroep doen op diverse regelingen zoals de V.I.V. Regeling, BIO regeling en Ruimte voor Ruimte.Verwevingsgebied
Een verwevingsgebied is gericht op mogelijkheden voor landbouw, wonen, natuur, landschap en recreatie en toerisme. Deze waarden komen al voor of zijn makkelijk te ontwikkelen. In een verwevingsgebied is hervestiging of uitbreiding van intensieve veehouderij mogelijk mits niet strijdig met andere functies in het gebied. In verwevingsgebieden komen dezelfde soort waarden voor als in extensiveringsgebieden, maar met een lagere kwaliteit of omvang. In het verwevingsgebied liggen veel sterke landbouwbedrijven.Landbouwontwikkelingsgebied
Landbouwontwikkelingsgebieden zijn bedoeld voor grootschalige, intensieve of gebouwgebonden vormen van landbouw. Natuur en recreatie zijn ondergeschikt aan de landbouwfunctie. Natuurwaarden komen niet of in mindere mate voor en het gebied is nu al geschikt en belangrijk voor de landbouw. De reconstructiecommissies kunnen functieaccenten aangeven: akker- en tuinbouw, boomteelt, glastuinbouw, grondgebonden veehouderij, intensieve veehouderij. In haar vergadering van 15 januari 2009 heeft de gemeente raad van Veghel Ruimtelijke criteria voor LOG’s vastgesteld. Hierin zijn voorwaarden opgenomen waaraan ontwikkelingen in het Log moeten voldoen. Zonder een dergelijk plan is nieuw vestiging in een LOG niet toegestaan.Na een voorbereidingstijd van ongeveer 7 jaar is het bedrijf van fam van Zutphen het eerste bedrijf dat in het kader van de reconstructie verplaatst is. In de zomer van 2009 werden de bestaande stallen ge-sloopt om plaats te maken voor vier woningen, op 11 december ‘09 was de open dag op het nieuwe bedrijf.
Streekhuis Peel en Maas
Streekhuis Peel en Maas bestaat uit een samenwerking van verschillende deelnemers die bij het buitengebied betrokken zijn. De volgende partijen zijn vertegenwoordigd: de reconstructieadviesgroep voor gemeenten (RAG), de streekmanager voor sociaal economische projecten, het Waterschap Aa en Maas, de Zuidelijke Land- en Tuinbouworganisatie (ZLTO), de Dienst Landelijk Gebied (DLG) en de provincie Noord-Brabant.Streekhuis Peel en Maas heeft de volgende functies en taken:
- Mede zorgen voor de uitvoering van projecten die bijdragen aan de realisatie van het reconstructieplan.
- Extra ondersteunen van initiatiefnemers en andere belanghebbenden. Dit gebeurt vaak op hetverzoek van het reconstructieloket bij gemeenten. De deelnemers van het streekhuis kunnen advies en ondersteuning bieden op gebied van bijvoorbeeld subsidies, financiering en juridische zaken. De gemeenten worden zo geholpen bij het uitoefenen van hun loketfunctie en initiatiefnemers worden geholpen bij het van de grond krijgen van hun plannen.
- De werkzaamheden van de reconstructiecommissie ondersteunen.
- Een ontmoetingsplaats voor deskundigen zijn om zo kennis en informatie uit te wisselen.
