| NIEUWS
Leefbaarheid kleine dorpen onder druk
De dorpskroeg verdwijnt, de kerk was al dicht en het ene na het andere winkeltje sluit de deuren in het dorp. En dan?
Via het project Leefbaarheid in de dorpen helpen kleine kernen in de regio Noordoost-Brabant elkaar - samen met gemeenten en het bedrijfsleven - om de dorpen leefbaar te houden.
Eigen Kweek in Langenboom is een van de lichtende voorbeelden voor andere kleine kernen in Noordoost-Brabant. Toen enkele jaren terug bekend werd dat dorpscafé D'n Bens ging sluiten, stond het 2200 zielen tellende dorp in de gemeente Mill en Sint-Hubert op. Een dorpsplan werd gemaakt met onder meer een nieuw dorpshart in de kerk, een gezamenlijk sportpark en nieuwe plekken voor woningbouw. De nodige miljoenen moeten nog gevonden worden, maar Eigen Kweek doet er alles aan om het voor elkaar te boksen.
,,Zo'n project als in Langenboom is natuurlijk te kopiëren in andere dorpen. En zo zijn er meer voorbeelden, zoals Klimaatplein Heusden en Goei Leven in Cuijk”, stelt wethouder Maarten Jilisen van de gemeente Land van Cuijk, kartrekker van het project in de regio Brabant-Noordoost. ,,Leefbaarheid staat in heel veel kleine kernen onder druk. Winkels, sportclubs, restaurants en andere voorzieningen in de regio verdwijnen in rap tempo. Dit is een gevolg van vergrijzing en wegtrekkende jongeren.”
Oppepper nodig
De leefbaarheid in de kleine kernen heeft een oppepper nodig, vervolgt Jilisen. ,,Als je niets doet, glijden de dorpen nog verder af.” Het project is onderdeel van de Regio Deal Noordoost Brabant, een samenwerkingsverband van 16 regiogemeenten, het Rijk, de provincie, onderwijs en het bedrijfsleven. Gezamenlijk investeren zij ruim 42 miljoen euro in welvaart en leefbaarheid in deze regio. Het gaat onder meer om investeringen in landbouw, klimaat, natuur en energietransitie. Voor de leefbaarheid in kleine dorpen is zo'n 4,8 miljoen beschikbaar.
De projectgroep wil lokale initiatieven ‘versnellen, verbinden en vermenigvuldigen.’ Projectleider Guido Roelofs: ,,Goede initiatieven die er al zijn, geven wij een extra zetje waar dat gewenst is. Dat kan bestaan uit het bieden van advies of ondersteuning. En we brengen dorpen en gemeenten met elkaar in contact om met elkaar te sparren. Ze hoeven het wiel niet overal opnieuw uit te vinden.”
Dorpen krijgen ook de mogelijkheid tot het laten uitvoeren van een zogenaamde ‘vitaliteitsscan’ van hun dorps- of gemeenschapshuis. Zoals dat al gebeurt in Meierijstad. ,,Dat doen we om te weten hoe de wijk- en dorpshuizen ervoor staan en wat ze kunnen doen om vitaal te blijven", aldus wethouder Coby van der Pas. De leefbaarheidsmonitor van Meierijstad - een onderzoek per wijk naar zaken als veiligheid, kwaliteit van openbare ruimte en gezondheid - krijgt ook navolging in andere gemeenten.
Succesverhalen delen
,,Ook binnen Meierijstad delen we succesverhalen", vult buurtadviseur Henk de Laat aan. ,,Zo onderhouden bewoners van Boerdonk zelf het openbaar groen. En in Keldonk houdt de Vrijwilligerscentrale het dorp schoon, heel en veilig. We hopen dat dit soort projecten zich als een olievlek door de gemeente verspreiden.”
In Meierijstad bestaat ook een leefbaarheidsfonds van jaarlijks 56.000 euro. De Laat: ,,Daar kunnen buurten of clubs een beroep op doen. Per verzoek is maximaal 2000 euro beschikbaar. Eerder waren het vooral fysieke dingen, zoals een speelplek of zitbank. Nu gaat het meer om ontmoeting en verbinding.”
Grote thema is woningbouw
De Vereniging Kleine Kernen Noord-Brabant is blij met de investeringen in leefbaarheid, zegt voorzitter Evert van Schoonhoven. ,,Het grote thema is natuurlijk woningbouw. Daar staat of valt de toekomst van ieder dorp bij. Er moet flink gebouwd worden voor jong en oud, koop en huur.”
Dat woningbouw onlosmakelijk verbonden is met leefbaarheid, merken ze bijvoorbeeld in Vinkel. ,,Onze basisschool had enkele jaren terug flinke problemen om de klassen vol te krijgen", weet voorzitter Ton van der Leest van de dorpsraad. ,,Maar sinds er de afgelopen jaren flink gebouwd is, stromen de klassen weer vol. Vinkel is een ondernemend dorp, maar de leefbaarheid staat altijd onder druk omdat we maar klein zijn.”
Bron: Brabants Dagblad 12 augustus 2021
