| NIEUWS
Bouwachterstand in Meierijstad inhalen is lastiger is dan gedacht
Natuurlijk is de frustratie groot als je al jaren vergeefs probeert een huis te kopen. Maar een echte oplossing heeft ook in een doorsnee gemeente als Meierijstad tijd nodig. Waarom ‘bouwen, bouwen, bouwen’ minder eenvoudig is dan het lijkt.
Nee, die paar boerengemeentes tussen Eindhoven en Den Bosch moesten vooral niet te hard van stapel lopen. Het zou op z’n best nog een paar jaar duren voordat de groei zou afvlakken en de onvermijdelijke krimp werd ingezet. Iedereen wil immers naar de grote stad. En dat prachtige buitengebied kan je beter gebruiken voor boeren of bedrijven dan voor een nieuwbouwwijk waar niemand wil wonen.
Het is misschien wat gechargeerd gesteld, maar dat was kortweg de boodschap die de drie voorlopers van Meierijstad jarenlang vanuit het provinciehuis kregen. Maar niets bleek minder waar. In de afgelopen tien jaar nam het aantal expats en arbeidsmigranten fors toe. Vanwege de hoge prijzen ontvluchtten veel mensen de grote stad en kwamen in Veghel, Schijndel of Sint-Oedenrode uit. En dan worden de huishoudens ook nog eens steeds kleiner. Zelfs met een gelijkblijvend aantal mensen zijn er daarom fors meer huizen nodig. Zie er als starter nog maar eens tussen te komen.
Enorme inhaalslag
,,We hebben een enorme inhaalslag te maken”, zegt wethouder Jan Goijaarts. ,,Ook bij de woningcorporaties lopen de wachtlijsten op, de bedrijven hebben geen plek om hun mensen onder te brengen. De vraag is gewoon enorm. Dat merk je aan alle kanten.”
Zijn gemeente zet daarom een paar tandjes bij. In plaats van vierhonderd is het nieuwe doel nu om elk jaar zeshonderd nieuwe woningen op te leveren. In elk geval in de komende vijf jaar. Er worden vier nieuwe mensen aangenomen die als jurist, planeconoom of projectleider meer meters kunnen maken. En Meierijstad heeft zowat als eerste de vinger opgestoken om met geld uit een nieuwe pot van de provincie nóg meer krachten aan te nemen. Want de capaciteit was tot nu toe vaak een probleem en met een hogere ambitie red je het niet met hetzelfde aantal mensen.
Zelden gaat het soepel
Al die nieuwe huizen moeten bijvoorbeeld ten noorden van Sint-Oedenrode (550) of ten noorden van Schijndel (630) komen, waar de nood het hoogst is. Daar heeft Meierijstad het Wet Voorkeursrecht Gemeente gevestigd en wordt de haalbaarheid van woningbouw nu onderzocht. In kleinere kernen kan een plan met twintig woningen al een wereld van verschil maken. Daarbij wordt vooral gebouwd voor starters en ouderen. Afgesproken is dat een kwart van alle nieuwbouw voor de sociale huur bestemd is.
Ook binnen de bebouwde kom wil de gemeente extra huizen. Daarbij worden alle mogelijke middelen aangegrepen om de boel vlot te trekken, belooft Goijaarts. Zelfs onteigening, als dat nodig is om een locatie te verwerven voor nieuwbouw. ,,Dat is natuurlijk de laatste optie die op tafel komt”, zegt hij. ,,Maar eerlijk gezegd verlopen dat soort gesprekken zelden soepel. Mensen zijn de laatste jaren mondiger geworden. Ze stappen eerder naar de rechter en dat levert enorme vertraging op. Er zijn plannen die twee jaar geleden al door de gemeenteraad zijn aangenomen maar waarbij het nog altijd wachten is op een vonnis van de rechter. Dat is frustrerend.”
Torens zonder parkeerplek
Toch wil de wethouder nu gaan experimenteren met soepelere regels. Zó hoog is de nood inmiddels. Initiatiefnemers worden bijvoorbeeld uitgenodigd om met bouwplannen te komen die in strijd zijn met de zogeheten snelbouwcriteria. Ze hebben dan bijvoorbeeld minder parkeerplaatsen of zijn hoger dan eigenlijk de bedoeling is. ,,Die afspraken hebben we niet voor niets, maar we willen graag meedenken hoe het tóch kan. In Utrecht hebben ze zo zelfs een flat neergezet zonder parkeerplaatsen. Dat zie ik hier niet snel gebeuren, maar je zou in combinatie met deelauto’s of elektrische fietsen best wat aan de norm kunnen doen.”
Meierijstad heeft het geluk dat het betrekkelijk ver van Natura 2000-gebieden ligt en dat stikstof daarom geen al te grote spelbreker hoeft te zijn. Elders liggen projecten stil omdat tijdens de bouw of tijdens het gebruik te veel wordt uitgestoten. Ook het massale opkopen van huurwoningen door beleggers komt niet veel voor. Stijgende bouwkosten doen dat helaas wel. Het gebeurt zelfs dat een bouwer niet meer een project wil starten omdat de kosten van hout of ijzer tussen het tekenen van het contract en het starten van de werkzaamheden zo enorm zijn gestegen. Wat dat betreft zit Meierijstad volgens bouwregisseur Guido Mertens mooi in het midden. Zonder de totale gekte op de huizenmarkt van de randstad, maar met grotere opgaves in het buitengebied dan de kleine buren.
Morgen staan ze er nog niet
,,Het lijkt soms alsof in Den Haag de echte urgentie lang ontbrak”, zegt Mertens. ,,Pas rond de verkiezingen hoorde je plots weer dat er 1 miljoen huizen bij moesten komen en dat we weer een minister van bouwen nodig hebben. Die kan er maar beter snel komen. Aan de meeste oorzaken van het woningtekort kunnen we hier in het stadhuis niet zo gek veel veranderen. Natuurlijk maken we extra haast met plannen, maar die zijn niet morgen gerealiseerd. Dat is helaas het eerlijke verhaal dat elke gemeente je zal vertellen.”
Bron: Eindhovens Dagblad 18 augustus 2021
